Dzień Pamięci Ofiar Holokaustu
77 rocznica wyzwolenia obozu koncentracyjnego Auschwitz- Birkenau
27 stycznia obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2005 roku, by uczcić pamięć Żydów zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej. Data święta, wyznaczona na 27 stycznia nie jest przypadkowa, upamiętnia wyzwolenie przez oddziały Armii Czerwonej w 1945 r. niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu został ustanowiony 1 listopada 2005 r. rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Święto oddaje cześć pomordowanym, ale jest również apelem o przeciwdziałanie jakimkolwiek formom negacji Holokaustu. Zwraca uwagę na potrzebę edukacji i pamięci, aby zapobiec takim wydarzeniom w przyszłości. Hasłem tegorocznych obchodów jest „Pamięć, Godność i Sprawiedliwość”. Uroczystości rocznicowe i związane z nimi programy edukacyjne skupiają się na losach ocalałych z Holokaustu w pierwszych latach po wojnie, gdy odzyskiwali swoje prawa, historię, dziedzictwo i godność.
W niemieckim, nazistowskim obozie KL Auschwitz-Birkenau w ciągu prawie pięciu lat istnienia zamordowano około 1,1 mln ofiar z 1,3 mln wszystkich więźniów. Około 90% z nich stanowili Żydzi pochodzący z całej Europy. Śmierć w obozie poniosło także co najmniej 70 tys. Polaków, 20 tys. Romów, 15 tys. jeńców sowieckich oraz 10-15 tys. więźniów innych narodowości. Łączna liczba ofiar Holokaustu jest szacowana na prawie 6 milionów, z czego jedną trzecią stanowiły dzieci. Jednym z pierwszych więźniów obozu, który trafił tam wkrótce po założeniu go przez Niemców był nasz rodak z Nadola Jan Liwacz. Trafił tam w drugim transporcie, jego obozowy numer to 1010. Jan Liwacz był kowalem i wykonał słynny napis: Arbeit macht frei, o którym stało się głośno, po jego kradzieży kilka lat temu. Ten złowieszczy napis jest jednym z najważniejszych symboli stworzonego przez Niemców systemu masowej eksterminacji, którego ofiarami stali się głównie Żydzi i Polacy. Obecnie oryginał przechowywany jest w depozycie, a nad bramą wisi
Obchody Dnia Holokaustu odbyły się w Dukli 31 stycznia br. pod pomnikiem, upamiętniającym pomordowanych w czasie okupacji dukielskich Żydów, na cmentarzu żydowskim w Dukli. Uroczystość rozpoczęła się modlitwą za zmarłych w językach: hebrajskim i polskim. W uroczystości, ze względu na pandemię, wzięli udział: prezes Stowarzyszenia Sztetl Dukla Jacek Koszczan, burmistrz Dukli Andrzej Bytnar, zastępca burmistrza Dukli Łukasz Piróg i ks. Roman Jagiełło z Parafii Polskokatolickiej w Łękach Dukielskich. Zgromadzeni złożyli wieniec i zapalili znicze za pomordowanych.
Krystyna Boczar-Różewicz